
Importer maszyn w świetle nowego Rozporządzenia 2023/1230 staje się ogniwem bezpieczeństwa i zgodności produktów wprowadzanych na rynek Unii Europejskiej. Katalog jego obowiązków jest znacznie bardziej precyzyjny niż dotychczas, wymaga weryfikacji oceny zgodności, zapewnienia właściwej dokumentacji, a także gotowości do natychmiastowych działań naprawczych w razie wykrycia ryzyka. W artykule wyjaśniamy, jak wygląda ta rola w praktyce i co każdy importer musi wiedzieć, by uniknąć sankcji i cieszyć się pełnym bezpieczeństwem obrotu.
(Artykuł bazuje na treści Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1230 z dnia 14 czerwca 2023 r. w sprawie maszyn oraz w sprawie uchylenia dyrektywy 2006/42/WE (dalej: „Rozporządzenie 2023/1230” albo „Rozporządzenie”). Wskazane w tekście odniesienia do artykułów, załączników i innych przepisów pochodzą z rzeczonego Rozporządzenia, o ile nie zaznaczono inaczej.)
Spis Treści
Wprowadzenie i kontekst
Nowe Rozporządzenie 2023/1230 w sprawie maszyn (pełna nazwa: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1230 z dnia 14 czerwca 2023 r. w sprawie maszyn oraz w sprawie uchylenia dyrektywy 2006/42/WE i dyrektywy Rady 73/361/EWG) stanowi ważny krok w ujednolicaniu i aktualizowaniu przepisów dotyczących bezpieczeństwa maszyn na rynku Unii Europejskiej. Zastąpiło ono słynną Dyrektywę 2006/42/WE (tzw. Dyrektywę Maszynową), która przez wiele lat regulowała obszar maszyn i wyrobów pokrewnych, a także uchyla dyrektywę Rady 73/361/EWG.
Zmiany wprowadzone przez Rozporządzenie 2023/1230 obejmują m.in. doprecyzowanie definicji, rozszerzenie katalogu obowiązków podmiotów gospodarczych (producentów, importerów i dystrybutorów), dostosowanie przepisów do nowych technologii (np. sztucznej inteligencji czy systemów cyfrowych) oraz wprowadzenie zasad dotyczących dokumentacji technicznej w formie cyfrowej. Dla przedsiębiorstw, które sprowadzają maszyny z państw spoza UE i wprowadzają je na rynek Unii, kluczowe znaczenie ma nowy zestaw obowiązków, który w sposób precyzyjniejszy niż dotychczas określa rola i odpowiedzialność importera.
W niniejszym artykule koncentrujemy się właśnie na obowiązkach importera, wynikających bezpośrednio z Rozporządzenia 2023/1230. Omawiamy m.in. artykuły 13 i 14, a także inne przepisy istotne z punktu widzenia firm importujących maszyny, produkty powiązane i maszyny nieukończone.
Rozporządzenie 2023/1230 – główne założenia
Rozporządzenie 2023/1230, zgodnie z preambułą, ma na celu:
- Zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa osób, a także – w stosownych przypadkach – zwierząt domowych, mienia oraz środowiska.
- Zharmonizowanie wymagań dotyczących maszyn i produktów powiązanych we wszystkich państwach członkowskich UE.
- Uwzględnienie postępu technicznego, cyfryzacji, robotyzacji i systemów autonomicznych.
- Zastąpienie Dyrektywy 2006/42/WE w celu zapewnienia większej spójności z innymi przepisami harmonizacyjnymi UE i zapewnienia jednolitego stosowania w całej Unii.
Rozporządzenie wprowadza nową strukturę definicji, obejmującą m.in. pojęcie „maszyny”, „produktów powiązanych” i „maszyn nieukończonych”. Ponadto, wskazuje cztery procedury oceny zgodności (moduł A, B+ C, G, H), a także rozwija katalog zasadniczych wymagań w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa (załącznik III). W odniesieniu do importerów, w rozdziale II Rozporządzenia szczegółowo wyodrębniono obowiązki każdego z podmiotów gospodarczych w łańcuchu dostaw, w tym właśnie importera.
Zakres stosowania i definicje kluczowe dla importera
Importer – definicja w świetle Rozporządzenia
Zgodnie z art. 3 pkt 20 Rozporządzenia 2023/1230, importer to:
„osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Unii, która wprowadza do obrotu w Unii produkt objęty zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia pochodzący z państwa trzeciego.”
Ważne, by pamiętać, że importerem może być zarówno przedsiębiorstwo, jak i osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, o ile sprowadza na rynek UE produkty (maszyny, produkty powiązane czy maszyny nieukończone) spoza Unii.
Maszyny, produkty powiązane oraz maszyny nieukończone
- Maszyny (art. 3 pkt 1) to zespoły części (przynajmniej jedna część ruchoma) wraz z mechanizmem napędowym innym niż siła mięśni ludzkich lub zwierzęcych, gotowe do samodzielnego działania. Definicja ta została rozbudowana, aby uwzględnić kwestie oprogramowania i nowych technologii.
- Produkty powiązane (art. 3 pkt 1 w zw. z art. 2) to wyposażenie wymienne, elementy bezpieczeństwa, osprzęt do podnoszenia itp.
- Maszyny nieukończone (art. 3 pkt 10) – to zespoły częściowo kompletne, których nie można użytkować samodzielnie do określonego zastosowania, a przeznaczone są do wbudowania w maszynę lub inną maszynę nieukończoną.
Importer może sprowadzać wszystkie te kategorie produktów, a zatem musi identyfikować, co dokładnie wprowadza na rynek, ponieważ obowiązki różnią się w zależności od tego, czy przywozi maszynę gotową do użytkowania, maszynę nieukończoną czy produkt powiązany.
Szkolenie
Rozporządzenie ws. maszyn 2023/1230/UE
Zdobądź niezbędną wiedzę o wymaganiach zasadniczych! Zarejestruj się na nasze szkolenie i zapewnij bezpieczeństwo w swoim zakładzie!
Inne definicje ważne dla importera
Rozporządzenie w art. 3 zawiera szereg definicji opisujących m.in. pojęcia takie jak „dystrybutor”, „podmiot gospodarczy”, „istotna modyfikacja” czy „zespół maszyn”. Importer powinien zwrócić uwagę zwłaszcza na:
- „istotną modyfikację” (art. 3 pkt 16) – zmiana maszyny lub produktu powiązanego, fizyczna lub cyfrowa, nieprzewidziana przez producenta i mająca wpływ na bezpieczeństwo działania. Ta definicja może mieć znaczenie, jeżeli importer dokonuje jakichkolwiek adaptacji czy zmian w sprowadzanym urządzeniu.
- „udostępnianie na rynku” (art. 3 pkt 11) – wszelkie dostarczenie na rynku UE w celach dystrybucji bądź użytkowania, odpłatne lub nieodpłatne. Importer staje się kluczowym ogniwem takiego procesu.
Obowiązki importerów – omówienie artykułów
Obowiązki importerów rozproszone są w kilku przepisach Rozporządzenia (UE) 2023/1230, jednak główną podstawą są przepisy art. 13 (dla maszyn i produktów powiązanych) oraz art. 14 (dla maszyn nieukończonych). Poniżej przedstawiamy szczegółowe omówienie.
Art. 13: Obowiązki importerów maszyn i produktów powiązanych
Zakres podstawowy
Zgodnie z art. 13 ust. 1 Rozporządzenia, importerzy wprowadzają do obrotu wyłącznie maszyny lub produkty powiązane zgodne z Rozporządzeniem. Nie mogą więc wprowadzać do obrotu urządzeń, co do których mają wiedzę lub podstawy przypuszczać, że są one niezgodne z wymaganiami niniejszego aktu.
Kluczowe obowiązki wynikające z art. 13 to m.in.:
- Sprawdzenie zgodności i posiadania dokumentów:
- Importer ma obowiązek upewnić się, że producent przeprowadził właściwą procedurę oceny zgodności (art. 13 ust. 2).
- Należy sprawdzić, czy produkt jest oznakowany CE i towarzyszy mu deklaracja zgodności UE (lub inne wymagane dokumenty), a producent spełnił wymogi dotyczące m.in. oznaczeń i informacji.
- Umieszczanie na produkcie danych kontaktowych importera:
- Zgodnie z art. 13 ust. 3, importerzy umieszczają na maszynie lub produkcie powiązanym swoją nazwę, zarejestrowaną nazwę handlową (znak towarowy), adres pocztowy oraz dane do kontaktu elektronicznego (np. adres e-mail, adres strony internetowej).
- Jeżeli nie jest możliwe umieszczenie tych danych bezpośrednio na urządzeniu (ze względu na rozmiar lub charakter), można je zamieścić na opakowaniu lub dołączonym dokumencie.
- Instrukcje i informacje bezpieczeństwa:
- Importerzy zapewniają, że maszyny i produkty powiązane mają dołączone instrukcje obsługi oraz wskazane w Rozporządzeniu informacje, w tym w języku wymaganym przez państwo członkowskie, w którym produkt jest udostępniany (art. 13 ust. 4).
- Warunki przechowywania, transportu i dystrybucji:
- Zgodnie z art. 13 ust. 5 importerzy powinni dbać, aby w czasie, gdy odpowiadają za maszyny lub produkty powiązane, ich przechowywanie czy transport nie pogarszały zgodności z zasadniczymi wymaganiami.
- Monitorowanie i współpraca w zakresie działań naprawczych:
- Jeżeli uznają lub mają podstawy, by uważać, że maszyny lub produkty powiązane są niezgodne, nie wprowadzają ich do obrotu (art. 13 ust. 2 in fine) i podejmują działania naprawcze (art. 13 ust. 7).
- W razie zagrożenia importer ma obowiązek poinformować organy nadzoru rynku, podając szczegóły niezgodności i wdrożonych działań.
- Przechowywanie deklaracji zgodności i dokumentacji:
- Importerzy przechowują kopię deklaracji zgodności UE przez co najmniej 10 lat od momentu wprowadzenia do obrotu.
- Na żądanie udostępniają dokumentację techniczną określoną w załączniku IV część A.
- W stosownych przypadkach, jeżeli organy nadzoru żądają kodu źródłowego lub logiki programowania (art. 13 ust. 8–9), importer jest zobowiązany współpracować, o ile dokumentacja ta jest konieczna do wykazania zgodności.
Rejestracja transakcji i identyfikacja podmiotów gospodarczych
Artykuł 19 (Identyfikacja podmiotów gospodarczych) stanowi, że importerzy na żądanie organów nadzoru rynku podają dane podmiotu, który dostarczył im produkt, oraz dane podmiotu, któremu oni dostarczyli produkt. Te informacje należy przechowywać przez 10 lat, co wymaga prowadzenia odpowiedniego rejestru transakcji.
Art. 14: Obowiązki importerów maszyn nieukończonych
Podobny, acz nieco uproszczony i dostosowany do specyfiki maszyn nieukończonych, katalog obowiązków znajduje się w art. 14. Główne punkty to:
- Sprawdzenie dokumentów:
- W szczególności importer musi sprawdzić, czy producent dostarczył instrukcję montażu (załącznik XI) i unijną deklarację włączenia (art. 14 ust. 2).
- Umieszczenie danych o importerze:
- Tak samo jak w przypadku maszyn kompletnych, importer umieszcza nazwę, adres, znaki towarowe (art. 14 ust. 3).
- Bezpieczne przechowywanie i transport:
- Art. 14 ust. 5 nakłada obowiązek niedopuszczenia do pogorszenia zgodności z zasadniczymi wymaganiami podczas transportu, składowania itp.
- Monitorowanie niezgodności:
- Podobnie jak w art. 13, importer podejmuje odpowiednie działania naprawcze, jeśli maszyna nieukończona jest niezgodna (art. 14 ust. 6).
- Przechowywanie dokumentacji:
- Importer ma obowiązek przechowywać kopię unijnej deklaracji włączenia przez 10 lat oraz zapewnić, by dokumentacja techniczna była dostępna na żądanie organów (art. 14 ust. 7).
Zobacz także:
Automatyzacja procesów produkcyjnych: Jak się za to zabrać?
Certyfikacja CE maszyn
Certyfikacja CE maszyn używanych
Certyfikat CE a koszty
Szkolenie CE Maszyn
Czy znak CE jest obowiązkowy?
HAZOP szkolenie zespołu
HAZOP: Klucz do Bezpieczeństwa i Efektywności
Szkolenie Dyrektywa Maszynowa 2006/42/WE
Dokumentacja i okres przechowywania
Jak wskazano, importer musi co do zasady przechowywać deklaracje i – w razie potrzeby – zapewniać dostęp do dokumentacji przez 10 lat (art. 13 ust. 8, art. 14 ust. 7). Ten obowiązek jest nowością, wzmocnioną w Rozporządzeniu, przeniesioną jednak z art. 5 ust. 3 Dyrektywy 2006/42/WE w zmodyfikowanej formie. Jeżeli organy nadzoru rynku zwracają się z pytaniem o zgodność maszyny lub produktu powiązanego, importer ma współdziałać (art. 13 ust. 9, art. 14 ust. 8).
Zasada należytej staranności i interwencji w razie niezgodności
Rozporządzenie wyraźnie akcentuje, że importer ma działać z należytą starannością, „przed wprowadzeniem maszyny do obrotu” (art. 13 ust. 2–5). Gdy pojawia się niezgodność lub ryzyko zagrożenia bezpieczeństwa, importer nie może pozostawać bierny. Zobowiązany jest do:
- wstrzymania się od wprowadzenia produktu do obrotu,
- powiadomienia producenta,
- poinformowania organów nadzoru,
- i – w razie konieczności – wycofania produktu z obrotu, odzyskania go od dystrybutorów (art. 13 ust. 7).
Współpraca importera z producentem i innymi podmiotami
Kontrola zgodności, dokumentacja i informacje
Aby wprowadzić maszynę lub produkt powiązany do obrotu, importer musi zweryfikować zgodność urządzenia z Rozporządzeniem. Przede wszystkim musi sprawdzić, czy:
- producent wykonał odpowiednie procedury oceny zgodności (art. 25),
- do produktu dołączono instrukcje obsługi (lub instrukcję montażu) i deklarację zgodności UE (lub unijną deklarację włączenia),
- na maszynie zamieszczono oznakowanie CE (o ile jest wymagane),
- producent umieścił właściwe dane identyfikacyjne (nazwa, adres, oznaczenia).
Dodatkowo powinien uzyskać zapewnienie, że producent:
- sporządził dokumentację techniczną (załącznik IV),
- w razie potrzeby przeprowadził certyfikację (jeżeli jest to maszyna z załącznika I część A lub B),
- spełnił wymogi co do ewentualnego oprogramowania mającego znaczenie dla bezpieczeństwa (Art. 1.1.9 i Art. 1.2.1 załącznika III).
Sytuacje szczególne (modyfikacje, działania naprawcze)
Jeżeli importer dokonuje jakichkolwiek zmian w sprowadzanej maszynie, w taki sposób, że zmiany te można uznać za „istotną modyfikację” (art. 3 pkt 16), wtedy importer może zostać uznany za producenta w rozumieniu rozporządzenia (zob. art. 17 i 18). Oznacza to pełny zakres obowiązków producenta, w tym konieczność powtórnej oceny zgodności, oznakowania i sporządzenia deklaracji zgodności.
W praktyce – jeżeli importer planuje np. integrację nowego oprogramowania sterującego, wymianę kluczowych podzespołów czy dodanie elementów mających wpływ na bezpieczeństwo – musi liczyć się z tym, że rola importera może przejść w rolę producenta na gruncie przepisów.
Okresy przejściowe i terminy stosowania
Kwestia obowiązywania poprzednich regulacji (dyrektywa 2006/42/WE)
Rozporządzenie 2023/1230 (art. 51 ust. 2) uchyla Dyrektywę 2006/42/WE w dniu 14 stycznia 2027 r.. Do tego czasu obowiązuje Dyrektywa 2006/42/WE w sprawach, w których Rozporządzenie jeszcze się nie stosuje. Art. 52 przewiduje ponadto, że państwa członkowskie nie mogą utrudniać udostępniania na rynku produktów, które zostały wprowadzone do obrotu zgodnie z Dyrektywą 2006/42/WE przed dniem 14 stycznia 2027 r.
Ważne daty w Rozporządzeniu 2023/1230 (m.in. od 2024 i 2027 r.)
- Od 14 lipca 2024 r. – stosuje się m.in. art. 6 ust. 2–6, 8 i 11 (dotyczący dodawania kategorii maszyn do załącznika I, definicje tych kategorii maszyn o podwyższonym ryzyku itp.) oraz art. 53 ust. 3.
- Od 14 stycznia 2024 r. – będą obowiązywać przepisy dot. notyfikacji jednostek oceniających zgodność (art. 26–42), pewne obowiązki organów państw członkowskich itp. (zob. art. 54).
- Od 14 stycznia 2027 r. – zasadnicze stosowanie Rozporządzenia do maszyn, produktów powiązanych i maszyn nieukończonych w pełnym zakresie. Tego dnia Dyrektywa 2006/42/WE traci moc (art. 51 ust. 2).
Z punktu widzenia importera kluczowe będzie 14 stycznia 2027 r. – od tego dnia, co do zasady, wprowadzane do obrotu maszyny muszą w pełni spełniać wymagania Rozporządzenia 2023/1230 (z zastrzeżeniem, że część przepisów Rozporządzenia zacznie obowiązywać wcześniej).
Skutki naruszenia przepisów i sankcje
Rozporządzenie nie określa wprost sankcji dla importerów, ale zobowiązuje państwa członkowskie do ustanowienia sankcji krajowych za nieprzestrzeganie przepisów (art. 50). Można się spodziewać, że sankcje będą obejmować m.in. kary finansowe, nakazy wycofania z obrotu czy konfiskatę maszyn niezgodnych. Ponadto, importer, który wprowadził niezgodny produkt i spowodował szkodę, może zostać pociągnięty do odpowiedzialności cywilnej i ewentualnie karnej (jeśli naruszenie przepisów ma szczególnie rażący charakter).
Dokumentacja techniczna a rola importera
Zakres dokumentacji technicznej
Jak wskazuje Rozporządzenie (załącznik IV), dokumentacja techniczna maszyny obejmuje m.in.:
- pełen opis maszyny lub produktu powiązanego,
- ocenę ryzyka,
- plany, schematy, obliczenia,
- wyniki badań i protokoły z oceny zgodności.
Za jej stworzenie odpowiada producent, natomiast importer musi mieć – na żądanie organów – dostęp do takiej dokumentacji (art. 13 ust. 2 i 3).
7.2. Utrzymywanie i udostępnianie dokumentacji
Importer nie ma obowiązku sporządzania dokumentacji od podstaw (poza sytuacjami, w których staje się producentem wskutek „istotnej modyfikacji”), jednak musi przechowywać deklarację zgodności UE i zapewnić możliwość wglądu w dokumentację techniczną na wezwanie. Organy nadzoru mogą – w określonych przypadkach – żądać kodu źródłowego lub logiki programowania, jeżeli dotyczy to kluczowych aspektów bezpieczeństwa. W takiej sytuacji importer powinien współpracować z producentem, aby organ miał dostęp do wymaganych informacji (art. 13 ust. 9).
Oznakowanie CE, deklaracja zgodności i obowiązki językowe
Odpowiedzialność za oznakowanie CE
Oznakowanie CE (art. 23 i 24) na maszynie lub produkcie powiązanym jest zewnętrznym dowodem, że zostały spełnione zasadnicze wymagania. Zgodnie z Rozporządzeniem 2023/1230 odpowiedzialność za umieszczenie oznakowania CE spoczywa przede wszystkim na producencie. Jednakże importer powinien sprawdzić, czy oznakowanie CE jest umieszczone i czy dotyczy ono faktycznie danego urządzenia (art. 13 ust. 2).
Instrukcje i tłumaczenia
Importowane maszyny czy produkty powiązane muszą mieć instrukcję obsługi w języku (lub językach) urzędowych kraju, w którym jest udostępniany produkt (art. 13 ust. 4). Rozporządzenie 2023/1230 potwierdza możliwość dostarczania instrukcji w postaci cyfrowej, jednak w pewnych sytuacjach, np. na żądanie użytkownika końcowego, trzeba bezpłatnie zapewnić formę papierową. Ponadto kluczowe informacje dotyczące bezpieczeństwa muszą być w języku łatwo zrozumiałym dla użytkowników nieprofesjonalnych (art. 10 ust. 7 akapit czwarty).
Importer ponosi ryzyko sankcji, jeśli wprowadza do obrotu maszynę z instrukcją obsługi w języku, który nie spełnia wymogu danego państwa członkowskiego. Zaleca się więc ustalenie z producentem albo zapewnienie we własnym zakresie odpowiedniego tłumaczenia instrukcji przed udostępnieniem maszyn w UE.
Działania naprawcze, wycofywanie z obrotu i współpraca z organami nadzoru
Sytuacje niezgodności
Jeśli okaże się, że maszyna (lub produkt powiązany) jest niezgodny z Rozporządzeniem 2023/1230 (art. 43), organy nadzoru rynku mogą nakazać importerowi podjęcie działań korygujących, m.in. wycofanie z obrotu, odzyskanie produktów od klientów lub też całkowity zakaz udostępniania na rynku (art. 43 i 44). Importer ma obowiązek niezwłocznie poinformować właściwe organy, jeżeli uzna, że wprowadzony przez niego produkt stwarza ryzyko (art. 13 ust. 7).
Powiadamianie właściwych organów krajowych
W razie wykrycia niezgodności, która może stanowić ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa osób, importer informuje organy państw członkowskich, w których udostępniono produkt, podając szczegółowe informacje nt. niezgodności i działań naprawczych. Działania takie muszą być proporcjonalne do charakteru zagrożenia (art. 13 ust. 9).
Relacja Rozporządzenia 2023/1230 do innych aktów (rozdział VI i VII Rozporządzenia)
Rozporządzenie 2023/1230 współdziała z innymi przepisami unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego, takimi jak rozporządzenie (UE) 2019/1020 (o nadzorze rynku i zgodności produktów) i rozporządzenie (UE) nr 765/2008 (o wymaganiach akredytacji i oznakowaniu CE). Importer powinien mieć też na uwadze, że w niektórych aspektach (np. w przypadku maszyn z funkcjami radiowymi, telekomunikacyjnymi) mogą mieć zastosowanie dodatkowe regulacje (np. dyrektywa 2014/53/UE w sprawie urządzeń radiowych).
Rozdziały VI (Notyfikowanie jednostek oceniających zgodność) i VII (Nadzór rynku, unijne procedury ochronne, itd.) precyzują ramy funkcjonowania systemu oceny zgodności. Choć formalnie te kwestie w większej mierze dotyczą producentów i organów notyfikowanych, to importer w praktyce musi wiedzieć, jaki jest status jednostki oceniającej zgodność, z którą współpracuje producent, oraz jak przebiegają procedury w razie sporów z organami nadzoru.
Obowiązki importera w Rozporządzeniu 2023/1230 są zbliżone do obowiązków wynikających dotychczas z Dyrektywy 2006/42/WE, lecz zostały dość istotnie doprecyzowane. Kluczowe punkty to:
- Odpowiedzialność za weryfikację zgodności z Rozporządzeniem przed wprowadzeniem do obrotu.
- Sprawdzenie, czy producent przeprowadził ocenę zgodności, zapewnił oznakowanie CE, sporządził deklarację zgodności UE (lub unijną deklarację włączenia – w przypadku maszyn nieukończonych).
- Umieszczenie danych identyfikacyjnych importera na maszynie lub produkcie powiązanym (lub, w wyjątkowych sytuacjach, na opakowaniu lub dokumencie).
- Zapewnienie instrukcji obsługi w odpowiednim języku, wraz z informacjami dotyczącymi bezpieczeństwa.
- Przechowywanie deklaracji zgodności UE (bądź unijnej deklaracji włączenia) przez co najmniej 10 lat i współpraca przy udostępnianiu dokumentacji organom nadzoru.
- Działanie naprawcze, informacyjne i wycofanie z obrotu w razie stwierdzenia niezgodności lub zagrożeń.
Warto pamiętać, że importer, który wprowadza do obrotu maszyny i produkty powiązane spoza UE, staje się pierwszym ogniwem legalnego obrotu we Wspólnocie i przejmuje sporą część obowiązków związanych z bezpieczeństwem, w tym potencjalną odpowiedzialność za skutki niebezpiecznych produktów. Dlatego kluczowe jest, by każdy importer dokonał gruntownej weryfikacji, czy dostarczone urządzenia spełniają wymagania Rozporządzenia 2023/1230.
Rozporządzenie wejdzie w pełni w życie od 14 stycznia 2027 r., co oznacza, że jest jeszcze czas na dostosowanie procedur, podpisanie odpowiednich umów z producentami i przeprowadzenie niezbędnych modyfikacji w wewnętrznych procedurach kontroli jakości i dokumentacji. Niemniej jednak warto już teraz przygotować się na nowe przepisy, ponieważ część postanowień zacznie obowiązywać wcześniej, m.in. w 2024 r.
Uwaga:
Maszyny ujęte w załączniku I Rozporządzenia podlegają pod Rozporządzenie już od 20.01.2025 r.
Dla importerów szczególnie istotne będzie uregulowanie w umowach z zagranicznymi producentami kwestii dostępu do dokumentacji technicznej, potwierdzeń zgodności, a także odpowiedzialności w razie wykrycia niezgodności. Uporządkowanie tych kwestii z wyprzedzeniem pozwoli ograniczyć ryzyko sankcji i odpowiedzialności finansowej.
Źródła:
- Rozporządzenie (UE) 2023/1230 w sprawie maszyn.
- Rozporządzenie (UE) 2019/1020 (nadzór rynku) oraz rozporządzenie (WE) nr 765/2008 (akredytacja i oznakowanie CE).
Zastrzeżenie: Artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady prawnej. W celu uzyskania wiążącej interpretacji zaleca się zapoznanie z pełnym tekstem Rozporządzenia 2023/1230 oraz konsultację.
FAQ: Importer maszyn w świetle Rozporządzenia Maszynowego 2023/1230
Importer powinien sprawdzić, czy producent przeprowadził ocenę zgodności, a do urządzenia dołączono deklarację zgodności UE, oznakowanie CE i komplet instrukcji w wymaganym języku.
Przepisy wskazują okres 10 lat. Deklarację zgodności UE importer przechowuje obowiązkowo, a dokumentację techniczną musi umieć w razie potrzeby udostępnić organom (współpraca z producentem jest tu kluczowa).
Tak, ale jeśli modyfikacja jest „istotna” w świetle Rozporządzenia, importer staje się producentem, co oznacza konieczność samodzielnej oceny zgodności i pełnej odpowiedzialności.
Nie. Dokumentacja musi być w języku lub językach wymaganych przez państwo członkowskie, w którym maszyna jest udostępniana. Importer odpowiada za sprawdzenie i uzupełnienie braków w tym zakresie.
Może to skutkować nakazem wycofania produktu z rynku, karami finansowymi, a w razie zagrożenia bezpieczeństwa – odpowiedzialnością cywilną lub karną. Dodatkowo utracone może być zaufanie organów nadzoru, co wpływa na dalszy biznes.
analiza ryzyka automatyka przemysłowa automatyzacja procesów produkcyjnych automatyzacja produkcji bezpieczeństwo maszyn dokumentacja techniczna dyrektywa EMC dyrektywa LVD dyrektywa maszynowa 2006/42/WE Instrukcja obsługi integrator automatyki przemysłowej KPI maszyna nieukończona normy zharmonizowane OEE oznakowanie CE Performence level projektowanie maszyn rozporządzenie w sprawie maszyn 2023/1230 Znak CE